Alle koopovereenkomsten waarbij de koper de koopsom in termijn betalen wordt in Nederland de koop op afbetaling genoemd. Hierbij moeten twee of meer termijnen worden betaald nadat het gekochte reeds aan de koper is overgedragen.
Er wordt dan ook gesproken over een geldschieter. Dit kan de verkoper zelf zijn, men spreekt ook wel van een leverancierskrediet. Maar er kan ook gebruik worden gemaakt van een aparte financieringsmaatschappij. Deze betaalt dan de koopsom onmiddellijk aan de verkoper en ontvangt het geld vervolgens, maar dan met rente, in termijnen van de koper terug.
Het kan zijn dat de koper pas eigenaar wordt van het gekochte artikel als de laatste termijn is betaald. In dat geval spreekt men van huurkoop. Deze vorm van koop op afbetaling moet schriftelijk geregeld worden. De gewone vorm van koop op afbetaling kan in Nederland in theorie ook mondeling worden overeengekomen.
In België moet bij de koop op afbetaling we laltijd een schriftelijke overeenkomst worden opgemaakt. Daar moet dan bovendien een voorschot of aanbetaling van minimaal vijftien procent van de contante verkoopprijs worden betaald
Vaak betaalt de koper bij koop op afbetaling een hogere rente dan bij het afsluiten van een persoonlijke lening. Hierdoor is de financieringsvorm vaak aantrekkelijker dan kopen op afbetaling.